Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Działdowie – według kroniki kościelnej z lat 1900-1915 stoi on w miejscu pierwszego kościoła murowanego z połowy XIV w., najprawdopodobniej pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, której relikwie sprowadzone zostały przez komtura z Ostródy Güntera von Hohenstein. Była to dość okazała budowla w stylu gotyckim. Po sekularyzacji zakonu krzyżackiego i wprowadzeniu przez Albrechta von Hohenzollern luteranizmu na obszarze Prus Książęcych, w 1530 r. zaczęła się reorganizacja kościoła w Działdowie. Proboszcz Franciszek Parcus przekazał go duchownemu protestanckiemu, którym był pastor Stanisław z Krakowa. Świątynia przetrwała w swoim pierwotnym kształcie do pożaru w 1733 r., po którym pozostały z niej jedynie mury. Odbudowy świątyni podjął się Michał Landmann. W odbudowanym kościele umieszczono epitafia proboszczów, burmistrzów, kapitanów zamku oraz znaczniejszych mieszczan i szlachty pochowanych w kryptach pod podłogą kościoła. W lipcu 1794 r. wybuchł kolejny pożar, który strawił niemal całe miasto, w tym również świątynię. Zachowały się tylko stare mury obwodowe oraz wieża. W trakcie odbudowy dostawiono dwa przedsionki, w których mieściły się schody prowadzące na empory oraz zakrystię i klatkę schodową od strony rynku. Wieżę zwieńczono spłaszczonym łamanym dachem i powieszono w niej trzy dzwony ofiarowane przez króla Fryderyka Wilhelma II. We wnętrzu odtworzone zostały empory i kolebkowe drewniane sklepienie. Mistrz budowlany Dreves wykonał ołtarz i kazalnicę w stylu późnego baroku. W 1856 r. kościołowi groziło zamknięcie. Naprawy i upiększenia świątyni podjął się przedsiębiorca August Appolt. Na czas remontu, który zakończył się w 1858 r., nabożeństwa odprawiano w zamkowej kaplicy. W latach 1872-1907 dokonano kilku remontów budowli: płaskie nadproża okien zastąpiono łukowymi, na górnej kondygnacji wieży wstawiono dwa okna, jej dach pokryto skalnym łupkiem oraz zwieńczono pozłacanym żelaznym krzyżem, a także odnowiono tynki i organy, zaś w 1899 r. pomalowane zostało wnętrze kościoła przez mistrza Pohlmanna z Nidzicy. Rok później zamontowano nowe organy sprowadzone z Elbląga, w 1904 r. uruchomiono centralne ogrzewanie, a w 1907 r. odrestaurowano wieżę. 28 sierpnia 1914 r. artyleria niemiecka ostrzelała budowlę, uznając ją za punkt obserwacyjny wojsk rosyjskich. Kościół spłonął wraz z całym wyposażeniem. Dopiero 30 listopada 1930 r. uroczyście poświęcono odbudowaną na koszt państwa polskiego świątynię, a jej proboszczem został pastor Ernst Hermann Barczewski. Po II wojnie światowej kościół ulegał stopniowej dewastacji. W 1972 r. świątynia została odkupiona od ewangelików przez władze miejskie z przeznaczeniem na cele kulturalne. Ołtarz i obrazy zostały przekazane do kościoła ewangelickiego w Lidzbarku, a organy miał przejąć pastor Jerzy Otello z Nidzicy. Były one jednak zdewastowane, toteż ostatecznie odmówił ich przyjęcia. W 1977 r. zdjęto z kościelnej wieży krzyż, który później przekazano proboszczowi katolickiej parafii pw. św. Wojciecha. W grudniu 1978 r. otwarto w nim wystawę poświęconą historii ziemi działdowskiej, a rok później numizmatyczną. 3 marca 1981 r. podpisano akt notarialny, na mocy którego przekazano kościół w wieczyste użytkowanie katolickiej parafii pw. św. Wojciecha. i do 1987 r. był jej filią. 1 listopada 1987 r. biskup chełmiński Marian Przykucki erygował przy świątyni parafię pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. W 1995 r. zakupiono dwa dzwony, w 1997 r. zamontowano nowe organy, natomiast w kolejnym roku uruchomiono centralne ogrzewanie. Ważnym wydarzeniem było uroczyste wprowadzenie 7 grudnia 2014 r. relikwii św. Jana Pawła II i umieszczenie jej w w szklanej szafce po lewej stronie ołtarza. Obecny kościół zbudowany jest z czerwonej cegły z kolebkowym drewnianym sklepieniem i emporami. Korpus nawowy został wzniesiony na planie prostokąta i dostawiony do starszej, pięciokondygnacyjnej wieży, zwieńczonej blaszanym hełmem, na którego szczycie znajdują się: kula oraz krzyż. Dach świątyni jest dwuspadowy i wyłożony ceramiczną dachówką.