Wersja kontrastowa A- A+

EPDZ EPDZ

Cieszyński Władysław Pomnik poświęcony ofiarom dwóch totalitaryzmów w Działdowie - czerwiec 2022(BP)

Cieszyński Władysław (1891-1939) – urodził się 28 października 1891 r. w Kolonii Bryńskiej. Jego wychowaniem po stracie rodziców zajął się ks. Gustaw Działowski. W 1908 r. rozpoczął naukę w gimnazjum w Chełmnie i przystąpił do konspiracyjnego Towarzystwa Tomasza Zana, w którym, w latach 1910–1913, był prezesem. W 1912 r. uczestniczył w tajnym zjeździe organizacji niepodległościowych z trzech zaborów w Skolem. W 1914 r. zdał maturę i wstąpił do pelplińskiego seminarium duchownego, z którego jednak zrezygnował. Po wybuchu wojny światowej został powołany do niemieckiej armii i służył jako sanitariusz PCK w Prusach Wschodnich. Podczas wojny podjął również studia ekonomiczno-polityczne w Królewcu. W 1919 r. zamieszkał w Sopocie. Jako dziennikarz od połowy 1919 r. związany był z „Dziennikiem Gdańskim”. W 1920 r. na Uniwersytecie Ludowym w Gdańsku prowadził wykłady z historii literatury polskiej i historii narodów słowiańskich. W latach 1921–1922 pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia” w Sopocie, które podczas jego prezesury zdobyło I nagrodę na zjeździe kół śpiewaczych w Gdańsku. Od 1922 r. był członkiem Gminy Polskiej, a w latach 1926–1930 pełnił funkcję jej pierwszego wiceprezesa. Uczestniczył w działalności Towarzystwa Ludowego „Jedność” oraz Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku, pełniąc od 1923 r. funkcję sekretarza. W kwietniu 1926 r. został redaktorem naczelnym  „Gazety Gdańskiej – Echa Gdańskiego”. W 1929 r. gazeta została własnością „Gazety Zachodniej” i zmieniła tytuł, ale nadal nią kierował pod nazwą „Gazety Gdańskiej – Gazety Morskiej”. Od połowy 1930 r. czasopismo przyjęło pierwotną nazwę „Gazety Gdańskiej” i sprawował dalej funkcję redaktora naczelnego do 1932 r. Propagował w niej zakładanie polskich szkół i apelował o wychowanie młodzieży w duchu patriotycznym, podkreślając przy tym znaczenie współpracy polsko-gdańskiej. W latach 1930–1934 był prezesem Syndykatu Dziennikarzy Polskich. W 1932 r. sąd gdański skazał go na 6 miesięcy więzienia za opublikowanie artykułu krytykującego wprowadzenie języka niemieckiego do szkół polskich. Po opuszczeniu więzienia podjął pracę w dwutygodniku „Straż Gdańska”, będącym organem Związku Polaków, a następnie Gminy Polskiej Związku Polaków. W 1938 r. został wiceprezesem Federacji Polskiego Związku Obrony Ojczyzny oraz należał do Zarządu Obwodowego Towarzystwa Byłych Powstańców i Wojaków w Gdańsku. Współredagował również polską gazetę niemieckojęzyczną „Baltische Presse” i współpracował m.in. z „Kurierem Bałtyckim”, „Kurierem Porannym”, „Gryfem” czy „Przeglądem Wieczornym”. W latach trzydziestych XX w. nawiązał również współpracę z polskim wywiadem. Po wybuchu wojny z Niemcami  przedstawiciele władz polskich w Gdańsku oferowali mu sposób bezpiecznej ucieczki wraz z rodziną, ale z tej propozycji nie skorzystał. Po aresztowaniu przez Niemców w pierwszych dniach września został osadzony w więzieniu i 17 listopada 1939 r. został rozstrzelany w Piaśnicy. Jego imię noszą ulice w Gdańsku i Sopocie.

Zostań redaktorem

Już teraz możesz tworzyć treści dotyczące naszego powiatu.

Zarejestruj się

Nie masz konta?

Nie masz konta?

Zarejestruj się

UWAGA: W celu rejestracji pobierz formularz i odeślij go do nas pod adres kontakt@kontakt.pl

Pobierz formularz

Kopiowanie treści z tej strony jest zabronione!